Chiropractie bij dieren

Dat u met uw hond naar de dierenarts gaat is heel normaal…..maar dat uw dierenarts ook chiropractie kan toepassen bij specifieke problemen is u misschien wat minder bekend. Chiropractie wordt steeds vaker toegepast door dierenartsen en/of dierfysiotherapeuten die daar een specifieke opleiding voor hebben gevolgd. Chiroporactie kan toegepast worden bij elke diersoort.

Wat is Chiropractie eigenlijk?

Chiropractie is afgeleid van cheir (hand) en praktos of praktikos (behandelen) en betekent dus "met de hand behandelen". Het is een manuele therapie, ontwikkeld aan het eind van de 19e eeuw, die zich focust op het biomechanische functioneren van de wervelkolom en het effect hiervan op het zenuwstelsel. Met andere woorden het is een zeer specifieke behandelingsmethode die de bewegingen van alle gewrichten in het lichaam van het dier normaliseert en de functie van het zenuwweefsel optimaliseert waardoor het hele lichaam beter functioneert.

Een chiropractor onderzoekt de beweeglijkheid van alle bewegingseenheden in het lichaam. Een bewegingseenheid bestaat uit twee botten (bijvoorbeeld twee wervels die naast elkaar liggen) die ten opzichte van elkaar kunnen bewegen, de banden die de botten aan elkaar houden, de spieren en pezen die de kracht leveren om de botten te bewegen, en het zenuwstelsel, die de spieren aanstuurt.
De nadruk ligt op de beweging tussen alle wervels en het bekken. Bij het vinden van verminderde beweeglijkheid, ook wel een “vertebral subluxation complex” genoemd, wordt deze behandeld door middel van een “adjustment”….een handeling uitgevoerd met de handen van de chiropractor. De gewrichten en wervels worden “losgemaakt” waardoor de normale speling weer terugkomt

Wat is een Vertebral Subluxation Complex (VSC)?

1. Door het VSC vermindert de normale flexibiliteit van de wervelkolom, waardoor het dier stijf gaat bewegen.
2. Een VSC tussen twee wervels beïnvloedt de werking van het zenuwstelsel. Enerzijds doordat de zenuwen, die tussen de wervels uittreden uit het ruggenmerg, (deels) beklemd kunnen raken door bijvoorbeeld zwelling in dat gebied. Anderzijds doordat de spieren rondom die wervels niet meer normaal functioneren, waardoor zeer belangrijke registratiecellen in die spieren, die het zenuwstelsel aansturen, hun werk niet kunnen doen.
3. Een VSC maakt dat het lichaam biomechanische compensatie moet leveren voor de verminderde beweeglijkheid. Het is voor optimale beweging noodzakelijk dat alle onderdelen goed werken. Bij een VSC is dit niet het geval en zal het dier om toch te kunnen functioneren andere delen van het lichaam moeten aanspreken om harder te werken. Dit is inefficiënt en overbelast deze andere delen van het lichaam.

Bovenstaande eigenschappen maken dat een dier met een VSC een grotere kans heeft op het oplopen van blessures.

Wat is een Adjustment?

Een Adjustment is de behandeling van een Vertebral Subluxation Complex. Er wordt in een zeer specifieke richting een zeer snelle beweging met een heel klein amplitude uitgeoefend op het gewricht, binnen de normale grenzen van het gewricht. Hiermee wordt niet alleen de normale beweeglijkheid van het gewricht hersteld, maar ook het zenuwstelsel gestimuleerd om beter te functioneren. Het losmaken van de gewrichten gebeurd niet met geweld maar door een subtiel duwtje op bijvoorbeeld de wervel, precies onder de goede hoek. Het optimaliseren van de functie van het zenuwstelsel verbetert de aansturing van het hele lichaam. 

Oorzaken van VSC hond, kat of ander huisdier.

Oorzaken voor VSC’s zijn bij dier en mens vergelijkbaar. Beweging, training en trauma die de wervelkolom beïnvloeden kunnen VSC’s veroorzaken. Zo zullen honden of katten die het merendeel van de dag op de bank of in hun mand liggen snel VSC’s ontwikkelen. Maar ook bijvoorbeeld honden die veel getraind worden. U kunt denken aan gehoorzaamheidstraining waarbij een hond onafgebroken naar de baas moet kijken, of paktraining, waarbij veel krachten op kaak en nek worden uigeoefend als de hond in een arm bijt.

Symptomen van VSC hond, kat of ander huisdier.

• Acute nek en rugpijn
• Niet meer willen lopen, rennen, spelen, springen, traplopen
• Pijn bij specifieke bewegingen of bij optillen
• Vage kreupelheid
• Ongelijke afslijting van nagels
• Overgevoeligheid bij aanraken
• Likgranulomen op poten of tenen
• Terugkerende oor- of anaalklier-ontstekingen
• Abnormale zithouding (scheef op één bil, puppy-zit)
• Uitsluitend op een zijde willen liggen
• Terugkerende maag-darmproblemen zonder aanwijsbare oorzaak
• Incontinentieproblemen zonder duidelijke oorzaak

Wanneer is een chiropractie behandeling zinvol bij uw huisdier ?

*Als u één van de bovenstaande symptomen waarneemt.
* Bij acute aandoeningen van het bewegingsstelsel( bv een verrekking, hernia, kneuzing)
* Bij chronische problemen van het bewegingsstelsel (bv spondylose van rug en hals, Lumbosacraal instabiliteit )
* Als preventieve zorg om uw dier fit te houden, bv bij sporthonden
* Voor het verbeteren van het prestatievermogen
* Om oudere dieren fitter te laten voelen

Hoe gaat een chiropractische behandeling in zijn werk?

Als u bij een andere dierenarts dan uw eigen dierenarts komt voor een chiropractie behandeling van uw huisdier is het van belang dat u de patiëntenkaart meeneemt en de eventueel gemaakte röntgenfoto’s. De chiropractor zal u vragen stellen en daarna uw dier onderzoeken. Alle gewrichten van het lichaam worden onderzocht of er een abnormale beweeglijkheid aanwezig is. Indien er een bewegingsbeperking voelbaar is zal deze meteen door een adjustment behandeld worden. Soms hoort u een soort van plopje. Dit is een gasbelletje wat vrijkomt in de gewrichtsholte door de adjustment. Hier moet u niet van schrikken.

Het is belangrijk dat het dier niet onder invloed is van medicijnen, die het zenuwstelsel beïnvloeden. De behandeling werkt namelijk minder goed of niet, wanneer het zenuwstelsel door medicijnen niet normaal kan reageren. Soms kan het echter niet anders omdat u dier niet zonder deze medicijnen kan. Overleg altijd met uw dierenarts in samenspraak met de chiropractor.

Na afloop is het goed om het dier wat beweging te geven. Minimaal 10 minuten rustig wandelen wordt vaak aangeraden. Als een dier behandeld is kan door de manipulaties en het vrijkomen van toxinen het dier de volgende dag spierpijn hebben. De wervels en spieren moeten wennen aan de nieuwe situatie en het dier kan zelfs wat kreupeler  lopen dan voor de behandeling.
Dit effect houdt meestal niet langer dan een dag of drie aan. Het is daarom wel verstandig om het dier de eerste dagen na de behandeling niet te zwaar te belasten, en gedoseerde, rustige beweging te geven. Denk aan aangelijnd uitlaten, niet wild spelen, geen zware wedstrijdtraining. Soms worden na een behandeling pijnstillers meegegeven.

Na de eerste behandeling wordt vaak afgesproken na twee weken weer op controle te komen. Oude patronen keren snel terug. Het dier wordt dan weer opnieuw behandeld. De volgende controle vindt vaak met een langere tussenperiode plaats (afhankelijk van de klacht). Bij oudere dieren en/of dieren met vergroeiingen is het vaak noodzakelijk met een periode van 3 tot 4 maanden terug te komen voor een “onderhoudsbehandeling”.